Voorheen De Haakse Zeedijk, een initiatief van Rob van den Haak en Dick Butijn

Antwoord aan de critici

door | apr 22, 2024

De aandacht voor de aanleg van een tweede kustlijn groeit. Maar in verschillende media of in rechtstreekse commentaren wordt ook kritiek geleverd op onze voorstellen voor een nieuwe zeewering 15 tot 20 kilometer in zee, met kustmeren waar de rivieren vrij in uitstromen. In dit overzicht zetten we deze algemene kritiekpunten en ons weerwoord op een rijtje.

Kritische geluiden en ons weerwoord

Wat wordt er in de media of in rechtstreekse commentaren over ons plan beweerd? Vaak zijn dit ongeïnformeerde opinies. Hieronder de kritiekpunten en ons antwoord.

 

Zeeland

“De omzetting van Grevelingenmeer, Oosterschelde en de aanleg van een kustmeer voor de Zuidwestelijke Delta dienen vooral om extreme rivierafvoer van Rijn en Maas te bergen en om de rivieren op 0 NAP in het kustmeer te laten uitstromen. Dat zijn eigenlijk oplossingen voor problemen buiten Zeeland.”

Water is in ons laagland een landelijk vraagstuk. Extreme rivierafvoer in combinatie met westerstorm op zee vormt een directe bedreiging voor de lage delen van de zuidwestelijke delta, vooral voor de IJmond en Drechtsteden. Verder vormt de geleidelijke stijging van de zeespiegel een toenemende bedreiging van de veiligheid in de Zuidwestelijke delta, omdat de rivieren tussen eb en vloed steeds minder tijd hebben om hun water te spuien. Bij anderhalf tot twee meter stijging zullen de riviermondingen overstromen. Dat kan al in 2100 het geval zijn. Zeeland kampt ook met ernstige verzilting. Daarom waarschuwen de waterbedrijven hu voor tekorten aan drinkwater. Ook de landbouw leidt hier ernstig onder. Zoetwatermeren dringen die verzilting terug.

“Het water zal brak tot zoet worden. De verscheidenheid aan flora en fauna zal drastisch minder worden.”

Wij pleiten voor goed ecologisch onderzoek voor een geleidelijke overgang van zout naar zoet. Onze prachtige natuurgebieden bij zoetwatermeren bewijzen dat deze gebieden een rijke biodiversiteit bezitten. Dat zal ook in Zeeland het geval zijn.

“De waterkwaliteit zal sterk achteruit gaan, zie wat er met het Grevelingenmeer gebeurde toen die zeearm werd afgesloten.”

 Nu is het Grevelingenmeer een zoutwatermeer waar in de diepere gedeelten alle leven uit is verdwenen. Dat komt doordat het water grotendeels stilstaat, zeker onderin. De plannen om het Grevelingenmeer na de totstandkoming in de jaren ’70 te verzoeten werden uitgesteld in verband met de destijds slechte waterkwaliteit van het Rijnwater. Mede onder invloed van de natuurbeweging  bleef het meer zout. De rivieren zijn nu veel schoner.  Als zoetwatermeer kunnen we het water in de Grevelingen en de Oosterschelde steeds verversen, juist door de schonere rivieren door de delta te laten stromen.

 

Economie

“In economisch opzicht zijn de gevolgen ingrijpend. Voor visserij- en de schelpdiersector is geen plaats meer.”

Visserij en schelpdierteelt blijven volop mogelijk in Zeeland. De nieuwe tweede kustlijn bestaat in ons plan grotendeels uit een zandige zeewering met buitengaats een gevarieerde schorrenkust waar vissers en schelpdierbedrijven zich kunnen vestigen (zie afbeelding). Ook in het kustmeer is genoeg ruimte voor viskwekerijen.

“De veranderende kust en natuur zijn een bedreiging voor het huidige aanbod aan recreatie en toerisme”

Zeespiegelstijging en extreme rivierpeilen veranderen hoe dan ook de kust en de natuur. Juist de tijdige aanleg van een tweede kustlijn zorgt voor bescherming. Op de huidige locaties zijn geen grote ingrepen nodig. Waterrecreatie blijft aan het kustmeer, de Grevelingen en de Oosterschelde volop mogelijk. Ook is er ruimte voor drijvende (recreatie)woningen. Ook aan zeezijde van de nieuwe kust ontstaan allerlei mogelijkheden voor ontspanning en natuurbeleving

“De infrastructuur in de provincie Zeeland zal op de schop gaan. Wat gebeurt er met dammen en waterkeringen? Die zijn ook belangrijk voor de bereikbaarheid van de provincie?”

De meeste dammen en keringen, zoals de Oosterscheldekering, zullen blijven liggen en krijgen een slaperdijk-functie. Als er dammen verdwijnen, kunnen naar behoefte bruggen aangelegd worden. Ook de tweede kustlijn kan in de toekomst voor nieuwe snelle verbindingen zorgen. De bereikbaarheid en ontsluiting van Zeeland zal door de toekomstige infrastructuur verbeteren. In ons discussiestuk Stap-voor-stap naar een nieuwe Noordzeekust, beschrijven we dat een tweede kustlijn met een Deltameer belangrijke economische impulsen aan Zeeland zal geven. Daarom is het belangrijk dat de bevolking, de badplaatsen en het bedrijfsleven nu betrokken worden bij het ontwerpen van de plannen.

 

Magie

“Dit vakgebied van waterbeheer kent tovenaars en profeten. De tovenaars zijn de techneuten. Zij geloven in technische oplossingen voor zeespiegelstijging en extreme neerslag/rivierafvoer. Daardoor kunnen de kosten flink oplopen. De profeten waarschuwen dat de mens druk bezig is de aarde uit te putten.”

Dit klinkt als een redeneertruc. De planvorming om ons te beschermen tegen de aloude dreiging van watersnoodrampen wordt ineens bestempeld tot een kostbare tovertruc. Het gaat heel nuchter om de ontwerp-, denk- en rekenkracht van goed opgeleide ingenieurs, ecologen, wetenschappers en ontwerpers. Kennis waar laagland Nederland een voorsprong in heeft ten opzichte van de rest van de wereld.

“Volgen we het pad van de tovenaars (de ‘techneuten’), dan kunnen de kosten flink oplopen.”

Allereerst is het een illusie dat plannen om de natuur zijn gang te laten gaan géén geld zouden kosten. Al was het maar om de mensen een veilige aftocht te bieden, om de waardevermindering van huizen en het verlies van investeringen. De kosten van grote infrastructuur-projecten zijn schijnbaar onbetaalbaar omdat sceptici de bedragen vaak in één begrotingsperiode presenteren. De tweede kustlijn is echter een langjarig, faseerbaar en adaptief project. Voor een tweede kustlijn voor de Zuidwestelijke Delta komen de voorlopige berekeningen nu uit op 30 tot 35 miljard euro. Voor de aanleg langs de hele kust, van Westkapelle tot Den Helder, liggen er nu schattingen van bijna 100 miljard euro. Uitgesmeerd over honderd tot tweehonderd jaar zijn deze kosten op jaarbasis een fractie van ons Nationaal Inkomen. Nu een keuze maken voor deze voorkeursstrategie betekent ook dat we geen ruimte hoeven te reserveren voor alle mogelijke oplossingen en dat voorzieningen in het beschutte achterland tegen lagere kosten uitgevoerd kunnen worden, als zij al nodig zouden zijn.

Translation by Google

Answer to the critics

The attention for the construction of a second coastline is growing. But various media or direct comments also criticize our proposals for a new sea defense 15 to 20 kilometers out to sea, with coastal lakes into which the rivers flow freely. In this overview we list these general criticisms and our response.

 

Zeeland

“The conversion of Grevelingenmeer, Oosterschelde and the construction of a coastal lake for the Southwest Delta mainly serves to store extreme river discharge from the Rhine and Meuse and to allow the rivers to flow into the coastal lake at 0 NAP. These are actually solutions to problems outside Zeeland.”

Water is a national issue in our lowlands. Extreme river discharge in combination with a westerly storm at sea poses a direct threat to the low parts of the southwestern delta, especially to the IJmond and Drechtsteden. Furthermore, the gradual rise in sea level poses an increasing threat to safety in the southwestern delta, because the rivers have less and less time to discharge their water between high and low tides. If there is a rise of one and a half to two meters, the estuaries will flood. That could be the case as early as 2100. Zeeland also suffers from serious salinization. That is why the water companies warn of drinking water shortages. Agriculture is also seriously affected by this. Freshwater lakes reduce salinization.

“The water will become brackish to sweet. The variety of flora and fauna will decrease drastically.”

We advocate good ecological research for a gradual transition from salt to fresh. Our beautiful nature reserves near freshwater lakes prove that these areas have a rich biodiversity. This will also be the case in Zeeland.

“The water quality will deteriorate sharply, see what happened to the Grevelingenmeer when that estuary was closed.”

  Now the Grevelingenmeer is a saltwater lake from which all life has disappeared in the deeper parts. This is because the water is largely stagnant, especially at the bottom. The plans to sweeten the Grevelingenmeer after its creation in the 1970s were postponed due to the poor water quality of the Rhine water at the time. Partly under the influence of the nature movement, the lake remained salty. The rivers are much cleaner now. As a freshwater lake, we can continually refresh the water in the Grevelingen and the Oosterschelde, precisely by allowing the cleaner rivers to flow through the delta.

Economics

“From an economic point of view, the consequences are far-reaching. There is no longer room for the fishing and shellfish sectors.”

Fishing and shellfish farming remain fully possible in Zeeland. In our plan, the new second coastline largely consists of a sandy sea wall with a varied salt marsh coast offshore where fishermen and shellfish companies can settle (see image). The coastal lake also has enough space for fish farms.

“The changing coast and nature are a threat to the current range of recreation and tourism”

Sea level rise and extreme river levels change the coast and nature in any case. It is precisely the timely construction of a second coastline that provides protection. No major interventions are required at the current locations. Water recreation remains fully possible on the coastal lake, the Grevelingen and the Oosterschelde. There is also room for floating (recreational) homes. There are also all kinds of opportunities for relaxation and nature experience on the sea side of the new coast

“The infrastructure in the province of Zeeland will be overhauled. What happens to dams and flood defences? These are also important for the accessibility of the province?”

Most dams and barriers, such as the Oosterscheldekering, will remain in place and will have a sleeper dike function. If dams disappear, bridges can be constructed as needed. The second coastline can also provide new fast connections in the future. The accessibility and accessibility of Zeeland will improve due to the future infrastructure. In our discussion paper Step-by-step towards a new North Sea coast, we describe that a second coastline with a Delta Lake will provide important economic impulses to Zeeland. It is therefore important that the population, the seaside resorts and the business community are now involved in designing the plans.

Magic

“This field of water management has wizards and prophets. The wizards are the technicians. They believe in technical solutions for sea level rise and extreme precipitation/river discharge. As a result, costs can increase considerably. The prophets warn that man is busy exhausting the earth.”

This sounds like a reasoning trick. Planning to protect us against the age-old threat of flood disasters is suddenly labeled an expensive magic trick. In a very down-to-earth way, it is about the design, thinking and computing power of well-trained engineers, ecologists, scientists and designers. Knowledge in which the lowland Netherlands has an advantage compared to the rest of the world.

“If we follow the path of the wizards (the ’techies’), the costs can rise considerably.”

First of all, it is an illusion that plans to let nature take its course would not cost money. If only to offer people a safe retreat, because of the depreciation of houses and the loss of investments. The costs of major infrastructure projects are seemingly prohibitive because skeptics often present the amounts in one budget period. However, the second coastline is a long-term, phaseable and adaptive project. For a second coastline for the Southwest Delta, the preliminary calculations now amount to 30 to 35 billion euros. There are now estimates of almost 100 billion euros for construction along the entire coast, from Westkapelle to Den Helder. Spread over one hundred to two hundred years, these annual costs are a fraction of our National Income. Choosing this preferential strategy now also means that we do not have to reserve space for all possible solutions and that facilities in the sheltered hinterland can be implemented at lower costs, if they are needed at all.

Steun ons en doe mee
aan de beweging

Wij zijn een ngo (niet-gouvernementele organisatie). Met onze experts vormen wij een onafhankelijke denktank voor bescherming van Nederland en West-Europa tegen zeespiegelstijging. Wij doen dit door gevraagd en ongevraagd advies te geven in het kader van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging van het Nationaal Deltaprogramma. Wij spreken met politici, bestuurders en burgers over alle verschillende aspecten die aan de orde komen bij de aanleg van een tweede kustlijn. Ook bevorderen wij het tot stand komen van educatieprojecten over dit onderwerp.
Ook al proberen wij de uitgaven zo laag mogelijk te houden, toch kosten al deze activiteiten geld. Je kunt ons steunen met een eenmalige of periodieke donatie.

BEKIJK OOK

Zoetwater verbetert de Zuidwestelijke Delta

De Zuidwestelijke Delta is geen natuurlijke delta, maar het omgekeerde: land aangetast door de zee. Geen land in zee, maar zee in land. Door ontwatering, veen- en zoutwinning daalde de Nederlandse bodem en drong de zee binnen met wadden en zeegaten. Gemiddeld beleefde dit gebied om de 20 à 25 jaar een watersnoodramp. Na de Watersnoodramp van ’53 bleken de kosten van een algehele dijkversterking en het Deltaplan gelijkwaardig. De baten van zoete Zeeuwse wateren voor landbouw, industrie en leefbaarheid bepaalden de voorkeur voor het Deltaplan.

apr 22, 2024

Congres Zeespiegelstijging brengt versnelling in denken

Vijf meter zeespiegelstijging kunnen we aan”, luidden de koppen van de kranten over het delta-congres ‘Ruimte voor Zeespiegelstijging’. Op 4 maart kwamen bijna vierhonderd waterbetrokkenen op uitnodiging van de nieuwe deltacommissaris Co Verdaas in Bussum bijeen om de resultaten te bespreken van drie studies naar denkrichtingen voor de gevolgen van zeespiegelstijging en toename van weers- en rivierextremen.

apr 22, 2024